Wanneer starten met anticonceptie na de bevalling?

Vrouwen kunnen na de bevalling al vrij snel weer zwanger worden. Het is daarom verstandig om al tijdig over anticonceptie na te denken. Niet alle anticonceptiemiddelen zijn geschikt direct na de bevalling. Ook in combinatie met borstvoeding zijn niet alle anticonceptievormen mogelijk. De verloskundige, huisarts of gynaecoloog kunnen je hierover informeren en helpen bij het maken van een keuze.

Je kunt al vanaf drie weken na de bevalling opnieuw zwanger worden. Wannéér je kan starten met anticonceptie na de bevalling hangt af van het soort anticonceptie en of je wel of geen borstvoeding geeft.

Het geven van borstvoeding kan het risico op een zwangerschap direct na je bevalling verminderen. Deze anticonceptiemethode (Lactatie Amenorroe Methode ofwel LAM) kan tot 6 maanden na de bevalling worden toegepast om een zwangerschap te voorkomen. Hiervoor is het belangrijk dat er voorwaarden zijn voor een betrouwbare toepassing. Zo moet het kind volledige borstvoeding krijgen zonder bijvoeding (dus ook geen flesvoeding). Daarnaast mag de moeder niet kolven en moet het kind elke 4 uur worden gevoed, inclusief ’s nachts. De methode is alleen toepasbaar als de moeder nog niet heeft gemenstrueerd na de bevalling. De kans op zwangerschap is dan nog ongeveer 2%. Aanvullend kunnen condooms worden gebruikt om de effectiviteit te verhogen. In de praktijk zie je vaak dat kinderen in Nederland vanaf 4 maanden bijvoeding krijgen. Er moet dan een andere anticonceptiemethode worden gestart. Wat je opties zijn lees je verder hieronder.

Onderzoek heeft aangetoond dat oestrogenen mogelijk een nadelige invloed hebben op de kwantiteit en kwaliteit van de borstvoeding. Zolang je borstvoeding geeft, wordt anticonceptie met oestrogenen dus niet aangeraden. De progesteron-only pil, ook wel “mini-pil” zonder oestrogenen (bijvoorbeeld Cerazette), het anticonceptiestaafje, de prikpil en koper- en hormoonspiralen kunnen wel gebruikt worden tijdens de borstvoeding. Deze middelen hebben geen invloed op de borstvoeding en daarnaast geen verhoogd risico voor de baby. We lopen de anticonceptiemiddelen hieronder een voor een na.

Ongeacht of je borstvoeding geeft, kan je starten met de progesteron-only pil tussen de 21^e en 28^e dag na de bevalling. Indien je later start dan moet je tijdens de eerste 7 dagen aanvullende anticonceptie in de vorm van een condoom gebruiken.

De combinatiepil wordt niet aangeraden zolang je borstvoeding geeft. Indien je geen borstvoeding geeft, wordt aangeraden om te starten tussen de 21^e en 28^e dag na de bevalling. Mocht je na dag 28 starten, dan wordt aangeraden om de eerste 7 dagen na het starten van de pil aanvullende anticonceptie te gebruiken in de vorm van een condoom.

Het anticonceptiestaafje heeft geen invloed op de borstvoeding en mag zowel met als zonder borstvoeding direct na de bevalling geplaatst worden. Indien het staafje meer dan 21 dagen na de bevalling wordt ingebracht, wordt geadviseerd om de eerste 7 dagen na plaatsing aanvullende anticonceptie te gebruiken in de vorm van een condoom.

Indien je borstvoeding geeft, wordt geadviseerd om niet eerder dan 6 weken na de bevalling te starten met de prikpil. Indien je geen borstvoeding geeft, kan je binnen 5 dagen na de bevalling starten met de eerste injectie. Als de eerste injectie (meer dan) 21 dagen na de bevalling wordt gezet, wordt aanbevolen om 14 dagen aanvullende anticonceptie te gebruiken.

Voor het plaatsen van een koper- of hormoonspiraal na de bevalling moet de baarmoeder eerst haar normale grootte weer hebben aangenomen. Om die reden wordt geadviseerd om de plaatsing op zijn vroegst 6 weken en nog liever 10-12 weken na de bevalling te laten plaatsvinden (ongeacht het wel/niet geven van borstvoeding). Vrouwen die borstvoeding geven hebben een licht verhoogd risico op een perforatie, van 1 naar 6 op 1000 plaatsingen.

Het gebruik van de anticonceptiepleister wordt niet aangeraden bij het geven van borstvoeding. Indien je geen borstvoeding geeft, kun je 4 weken na de bevalling starten met de pleister. Als je meer dan 28 dagen na je bevalling start, wordt er aangeraden om de eerste 7 dagen aanvullende anticonceptie te gebruiken in de vorm van een condoom.

De anticonceptiering wordt niet aangeraden zolang je borstvoeding geeft. Als je geen borstvoeding geeft en recent bent bevallen, wordt geadviseerd 6 weken te wachten met starten.

Mag gestart worden zodra het bloedverlies na de bevalling is gestopt.